XV Lower Silesian Science Festival (2012)
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
     |
Zespół geologów planetarnych WROONA z Instytutu Nauk Geologicznych PAN, przy współudziale inżynierów z Centrum Badań Kosmicznych PAN oraz zespołu z firmy ABM Space Education, przygotował w ramach XV Dolnośląskiego Festiwalu Nauki dwudniowy cykl wykładów i pokazów z elementami happeningu oraz wystawę, przybliżające uczestnikom planetę Mars. Imprezy odbyły się w dniach 21–22 września w ramach „Weekendu z geologią”.
Cykl imprez rozpoczął się prezentacją multimedialną „Mars na Ziemi – Ziemia na Marsie”(1). Na początku wykładu omówione zostały różnice między Ziemią i Marsem pod względem ich wielkości, budowy wewnętrznej, właściwości fizycznych oraz panujących na nich warunków atmosferycznych. Porównano także ich naturalne satelity. Następnie mowa była o procesach geologicznych zachodzących na obu planetach i podobieństwie form ukształtowania terenu oraz o ich skali. Kolejną częścią wykładu było przybliżenie słuchaczom historii poznawania i eksploracji Czerwonej Planety – od obserwacji nieba gołym okiem do marsjańskich misji kosmicznych. Uczestnicy dowiedzieli się, za pomocą jakich metod i instrumentów ją badamy oraz jak wykorzystać wiedzę o ziemskich procesach geologicznych do zdalnych badań Marsa. Na koniec przedstawiono przykładowe dane, z których korzysta się podczas geologicznych analiz Marsa.
W trakcie wykładu zaproponowano uczestnikom quiz - rozpoznawanie zdjęć z Marsa i Ziemi. Zabawa ta budziła dużo emocji. Najlepszych nagrodzono plakatami (oryginalne materiały HiRISE/University of Arizona), a dodatkowo każdy uczestnik otrzymał pocztówkę z Marsa (materiały WROONA/ING PAN). Zgodnie z programem wykład miał odbyć się czterokrotnie (dwa razy w piątek i dwa razy w sobotę), zainteresowanie było jednak tak duże, że zdecydowano się przeprowadzić dodatkowy odczyt w sobotę.
Uzupełnieniem wykładu był pokaz urządzeń zbudowanych na potrzeby misji kosmicznych. Pierwszym z urządzeń był penetrator geologiczny CHOMIK z misji Fobos-Grunt, prezentowany przez inżynierów z Centrum Badań Kosmicznych PAN. Pokaz wzbudził dość duże zainteresowanie. Łącznie w ciągu dwóch dni CHOMIKA obejrzało około 200 osób. Większość stanowiła młodzież szkolna w zorganizowanych grupach (uczestnicy wykładów), ale nie zabrakło też innych zainteresowanych. Najwięcej pytań dotyczyło mechanizmu wbijania manipulatora oraz planowanego powtórzenia misji Fobos-Grunt.
Drugie z urządzeń, polski łazik marsjański MAGMA WHITE, prezentowany przez zespół z firmy ABM Space Education, obejrzało również około 200 osób, większość z grup zorganizowanych. Wśród osób indywidualnych były także osoby zza granicy i z kadry naukowej. Telewizja festiwalowa nakręciła krótki materiał z wywiadem. Łazik cieszył się największym zainteresowaniem wśród dzieci - ruchomy robot przyciągał uwagę i był świetnym pretekstem do prowadzenia rozmowy na temat jego środowiska - Marsa. Oprócz samej prezentacji łazika, prowadzone były rozmowy i "powtórzenie" wiedzy o Marsie z wykładu, z częścią uczniów udało się nawiązać ciekawą dyskusję.
W ramach happeningu „Mars. W jaki sposób badamy planetę?” (2) zaprezentowano część poświęconą kraterom impaktowym. Na przygotowanym posterze przedstawiono genezę, rodzaje i cechy geomorfologiczne kraterów uderzeniowych, wraz z ich ziemskimi, księżycowymi i marsjańskimi przykładami. Dodatkowo na plakacie znalazły się geologiczne świadectwa zajścia impaktu oraz ciekawostki z przeszłych uderzeń meteorytów. Prezentacja zagadnienia obejmowała omówienie plakatu, opisanie podobieństw między uderzeniami meteorytów i eksplozjami bomb atomowych oraz quiz dotyczący nazewnictwa kraterów na różnych obiektach Układu Słonecznego. Uzupełnieniem wystąpienia było modelowanie kraterów w pojemniku wypełnionym materiałem skalnym imitującym rzeczywiste warunki geologiczne. Modelowanie polegało na tworzeniu kraterów o różnych rozmiarach i cechach, w zależności od użytych obiektów naśladujących meteoryty: otoczaki o różnych kształtach i wymiarach, szklane kulki, materiały pirotechniczne o różnych siłach wybuchu. Prezentacja cieszyła się znacznie większym powodzeniem niż zakładano pierwotnie. Początkowo wystąpienia w każdym z festiwalowych dni miały być wysłuchane przez dwie 10-osobowe grupy. Jednakże w wyniku dużej liczby chętnych ilość prezentacji zwiększono do pięciu w piątek i trzech w sobotę. Jednocześnie każda z grup uczestniczących w pokazie składała się z większej niż zakładana liczby osób, tj. od 15 do 27. Słuchaczami były w większości dzieci i młodzież. Największe emocje wywoływało wśród nich modelowanie kraterów z użyciem fajerwerków oraz quiz o nazewnictwie tychże obiektów w Układzie Słonecznym. Starsi uczestnicy wykazywali szczególne zainteresowanie możliwością zajścia impaktu w przyszłości oraz podobieństwami między uderzeniami meteorytów, a ziemskim arsenałem jądrowym.
Powodzeniem cieszyła się również druga z przygotowanych w ramach happeningu atrakcji, model „wodnej rakiety kosmicznej”. Zadaniem dzieci było ozdobienie naklejkami i rysunkami przygotowanych wcześniej przez prowadzących elementów rakiet, a także, po ich złożeniu, nalewanie „paliwa rakietowego” i montowanie „części zapłonowej”. Zarówno przygotowanie, jak i moment „odpalania” rakiety (z pomocą osób prowadzących) wzbudzały dużo emocji wśród najmłodszych uczestników. Taka aktywność zainteresowała nie tylko dzieci. W ciągu dwóch dni wystartowało około 15 rakiet tworzonych indywidualnie oraz w grupach. Przedział wiekowy "konstruktorów" był bardzo szeroki – od 3 do 30 lat.
Ponadto przez cały czas trwania wyżej opisanych imprez otwarta była wystawa zatytułowana „Marsjańskie krajobrazy”(3), przedstawiająca najnowsze wysokorozdzielcze obrazy oraz panoramy Czerwonej Planety, pozyskane przez kamery misji marsjańskich. Ekspozycja składała się z dwóch części. W części pierwszej prezentowane były zdjęcia dwuwymiarowe, natomiast druga część ekspozycji składała się ze zdjęć trójwymiarowych, które oglądane były przy użyciu specjalnych okularów. Obrazy były zgrupowane w pięciu różnych kategoriach: kratery uderzeniowe, kaniony, depresje, wyżyny i powierzchnia oraz panoramy. Przy wejściu na wystawę została umieszczona mapa Marsa z zaznaczoną lokalizacją miejsc widocznych na zdjęciach. Wszystkie zdjęcia były wykonane w bardzo wysokiej rozdzielczości, w formacie A0. Wystawa cieszyła się bardzo dużym powodzeniem, szczególne wrażenie robiły zdjęcia trójwymiarowe. Oprócz wycieczek szkolnych, wystawę odwiedziło również sporo osób indywidualnie, głównie rodziny z dziećmi, łącznie około 300 osób. Ekspozycja okazała się być niezwykle interesująca zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Padały różne pytania odnośnie geologii Marsa. W sobotę, w związku z niesłabnącym zainteresowaniem, zdecydowano się przedłużyć czas trwania wystawy.
Pozostałe adresy: |
     |
|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
